Arke Bakteriler Nelerdir?

Arke bakteriler, prokaryot yapıda, çekirdekleri olmayan tek hücreli organizmalardır. Çeşitli ekosistemlerde bulunabilen bu mikroorganizmalar, aşırı koşullara dayanıklılıklarıyla dikkat çeker. Sıcak, tuzlu ve asidik ortamlarda yaşayabilen arke bakteriler, ekolojik çeşitlilikleriyle önemli bir araştırma konusu olmaktadır.
Arke Bakteriler Nelerdir?
13 Eylül 2024

Arke Bakteriler


Arke bakteriler, ökaryot bakteriler ve bakteriler, Üç Sahalı Sistem'in temel grupları olarak nitelendirilir. Arkeler, bakteriler gibi çekirdekleri olmayan, tek hücreli canlılardır; yani prokaryotları oluştururlar. Tarihte bulunan ilk arke bakteriler aşırı ortamlarda keşfedilmiştir, ancak günümüzde hemen her çevrede arke bakterilere rastlanmaktadır. Bu krallığa ait olan tek bir organizmaya "arkeli" ismi verilmiştir; bu sözcük bir sıfat olarak da kullanılabilir.

Özellikleri


  • Bütün bakteriler gibi arke bakteriler de çekirdeği olmayan tek hücreli canlılardır.
  • Bazı arke bakterilerde hücre çeperi bulunmaz. Bulunan arke bakterilerde ise hücre duvarının kimyasal yapısı, diğer hücrelerin hücre duvarından farklıdır.
  • Küresel, çubuk, spiral ve dikdörtgen gibi birçok şekil ve yapıya sahiptirler.
  • Çok yüksek, aşırı ve uç noktalardaki koşullarda yaşayabilirler.
  • Arke hücrelerin çapları 0.1-15 µm arasında değişebilir. Bazı arke bakteriler, öbekleşerek 200 µm kadar uzunlukta iplikçikler oluşturabilirler.

Geçmişte yapılan araştırmalarda arke bakterilerin sadece bataklıklar, derin okyanuslar ve göl dipleri, aşırı tuzlu ve sıcak bölgeler gibi uç çevre koşullarına sahip bölgelerde yaşadıkları düşünülmekteydi. Ancak günümüze kadar yapılan araştırmalara göre, aşırı koşullarda yaşayan arke bakterilerin, tüm arke bakterilerin sadece %20'sini oluşturduğu ve bu canlıların diğer normal koşullara sahip bölgelerde de yaşayabildiği ortaya çıkmıştır. Önceki araştırmalara göre bakteriler içerisine kabul edilen arke bakteriler, günümüzde hücre duvarındaki yağlar, hücre duvarlarını oluşturan yapı ve ribozomal RNA'larındaki genetik dizilimlerde bulunan farklılıklar gibi nedenlerden dolayı ayrı bir grup olarak nitelendirilir.

Ekolojik Çeşitlilik


Arke bakterilerle ilgili yapılan çalışmalar, bu bakterilerin sistematik özelliklerinden çok ekolojik özelliklerine dayalıdır. Bu canlılar yaşadıkları olağan dışı koşullar nedeniyle ilgi odağı olmuşlardır. Kaynayan jeotermal kaynaklardan yanardağ bacalarına, derin deniz termal çukurlarından tuz göllerine, yüksek asit ve bazik özellikteki sulardan buzullara kadar uzanan çok çeşitli coğrafyalarda yaşama uyum sağlamış gibi görünmektedirler. Bununla birlikte diğer canlılar gibi normal koşullarda da yaşayabilirler. Temel olarak üç grupta incelenmekte olan arke bakteriler, sıcak sevenler, tuz sevenler ve metan üretenler olarak gruplandırılır.

  • Sıcak ortamları seven arke bakteriler için en uygun olan sıcaklık 65-85°C arasındadır. Bazıları 105°C ve daha yüksek derecedeki yanardağ bacası, derin deniz termal çukurları gibi koşullarda bile yaşayabilirler.
  • Metan üreten arke bakteriler, karbondioksiti hidrojen ile birleştirip ortaya metan gazını çıkararak enerji elde ederler. Bu grupta bulunan arke bakteriler için oksijen zehir etkisi yapar.
  • Tuz gölü ve Lut Gölü gibi aşırı tuzlu ortamlarda yaşayan arke bakteriler de vardır. Hatta bazı arke bakteriler gelişmek ve üremek için deniz suyundan 10 kat daha tuzlu ortamlara ihtiyaç duyar.

Bazı atık sularda ve kanalizasyonlarda yaşayan arke bakteriler metabolik ürün olarak metan gazı üretirler. Üretilen bu biyolojik gazın yanıcı bir özelliği vardır. Gelişmekte olan bazı ülkelerde hayvan ve bitki atıkları biyogaz üretici arke bakteriler tarafından metabolik faaliyetlerde kullanılmaktadır. Toplanan bu gaz yemek pişirme, aydınlatma ve diğer enerji kaynakları için kullanılmaktadır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
soru
Mülket 11 Eylül 2024 Çarşamba

Arke bakteriler ve bakteriler arasındaki farklar oldukça ilginç. Özellikle hücre duvarlarının kimyasal yapısı ve ribozomal RNA dizilimleri gibi moleküler düzeydeki farklılıklar, bu iki grubun sınıflandırılmasında önemli rol oynuyor. Ayrıca, arke bakterilerin aşırı koşullarda yaşayabilmesi, onları daha özel kılıyor.

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Mülket,

Yorumunuzda arke bakteriler ve bakteriler arasındaki farklara değinmeniz oldukça önemli bir konuya ışık tutuyor. Hücre Duvarı Kimyasal Yapısı açısından baktığımızda, arke bakterilerin hücre duvarları genellikle peptidoglikan içermezken, bakterilerin çoğu bu yapıyı taşır. Bu, onların farklı ortamlarda nasıl hayatta kaldıklarını etkileyen temel bir özellik. Ribozomal RNA Dizilimleri ise genetik benzerlikleri ve çeşitlilikleri anlamamızda kritik bir rol oynuyor; bu dizilimler, türlerin evrimsel geçmişini anlamamıza yardımcı oluyor. Ayrıca, arke bakterilerin aşırı koşullara dayanabilmesi, onların evrimsel adaptasyonları açısından oldukça ilgi çekici. Bu özellikleri sayesinde, birçok endüstriyel ve bilimsel uygulamalarda kullanılma potansiyeline sahipler. Gerçekten de, mikrobioloji alanındaki bu farklılıklar, araştırmalarımıza yön vermek için önemli bir temel oluşturuyor.

Görüşlerinizi paylaştığınız için teşekkür ederim.

soru
Bayrualp 11 Ağustos 2024 Pazar

Arke bakterilerin yalnızca aşırı ortamlarda yaşadığı düşüncesi, günümüzdeki araştırmalarla ne kadar değişti? Bu bakterilerin farklı koşullara adaptasyon yetenekleri, onları diğer mikroorganizmalardan ayıran en önemli özelliklerden biri mi? Ayrıca, metan üreten arke bakterilerin enerji üretimindeki rolü ve bu süreçte oksijenin zehir etkisi yaratması, ekosistemler üzerindeki etkilerini nasıl şekillendiriyor?

Cevap yaz
1. Cevap
cevap
Admin

Arke Bakterilerin Yaşam Alanları
Bayrualp, arke bakterilerin yalnızca aşırı ortamlarda yaşadığı düşüncesi, günümüzdeki araştırmalarla önemli ölçüde değişmiştir. Artık bu mikroorganizmaların daha çeşitli ve farklı çevresel koşullarda da varlık gösterebildiği keşfedilmiştir. Bu durum, arke bakterilerin adaptasyon yeteneklerinin ne kadar geniş olduğunu göstermektedir.

Adaptasyon Yetenekleri
Bu bakterilerin farklı koşullara adaptasyon yetenekleri, onları diğer mikroorganizmalardan ayıran en önemli özelliklerden biri olarak öne çıkmaktadır. Arke bakteriler, yüksek sıcaklık, tuzluluk, asidik veya alkalin ortamlarda bile hayatta kalabilme yetenekleriyle dikkat çekmektedir. Bu adaptasyon yeteneği, onların ekosistemlerdeki rollerini ve biyoteknolojik uygulamalardaki potansiyellerini artırmaktadır.

Metan Üretimi ve Oksijenin Etkisi
Metan üreten arke bakterilerin enerji üretimindeki rolü oldukça kritik bir öneme sahiptir. Bu bakteriler, organik maddeleri parçalayarak metan üretirken, aynı zamanda enerji döngülerinde önemli bir yer tutarlar. Oksijenin zehir etkisi yaratması, özellikle anaerobik ortamlar için geçerli olup, bu tür ortamlarda yaşam bulan arke bakteriler, oksijene maruz kalmadıkları için hayatta kalabilmektedirler.

Bu süreçler, ekosistemler üzerinde büyük etkilere sahiptir. Metan, sera gazı olarak iklim değişikliğine katkıda bulunurken, arke bakterilerin varlığı, organik maddelerin dönüşümü ve besin döngüleri açısından da ekosistem sağlığı için önemlidir. Dolayısıyla, arke bakterilerin rolü, sadece mikrobiolojik açıdan değil, aynı zamanda çevresel etki ve enerji döngüleri açısından da oldukça değerlidir.

Çok Okunanlar
Bağırsak Bakterileri Nelerdir?
Bağırsak Bakterileri Nelerdir?
Haber Bülteni
Popüler İçerik
Aerob Bakteriler Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Aerob Bakteriler Özellikleri ve Faydaları Nelerdir?
Bakteri Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi
Bakteri Hastalıkları Belirtileri ve Tedavisi
Rhizobium Bakterileri Türleri ve Özellikleri
Rhizobium Bakterileri Türleri ve Özellikleri
İdrarda Bakteri Belirtileri ve Tedavisi
İdrarda Bakteri Belirtileri ve Tedavisi
Bakteri Kolonileri Nelerdir?
Bakteri Kolonileri Nelerdir?
Güncel
Bakterilerin Genel Özellikleri Nelerdir?
Bakterilerin Genel Özellikleri Nelerdir?
Güncel
Fotosentetik Bakteriler Nelerdir?
Fotosentetik Bakteriler Nelerdir?